ગેમિંગ વ્યસન એક બીમારી છે?

(જી.એન.એસ : પૂર્વાંગ દેવેન્દ્ર ત્રિવેદી )

તાજેતરના દાયકાઓમાં કમ્પ્યુટર્સની ઍક્સેસ નોંધપાત્ર રીતે વધી છે, અને કમ્પ્યુટર પર ગેમ રમતા બાળકોની સંખ્યામાં પણ વધારો થયો છે. લોકો આ દિવસોમાં પહેલા કરતા વધુ વ્યાપકપણે કમ્પ્યુટરનો ઉપયોગ કરે છે, અને તે આપણા આધુનિક વિશ્વમાં એટલું વ્યાપક છે કે બાળકોને પણ રમતો રમવા માટે આ ઉપકરણોની ઍક્સેસ છે. આ નિબંધ યુવાનો દ્વારા કમ્પ્યુટર ઉપકરણો પર ડિજિટલ ગેમ્સ રમવાના ગેરફાયદા વિશે ચર્ચા કરે છે અને તેની નકારાત્મક અસરોને ઘટાડવા માટે કેટલાક પગલાં સૂચવે છે.

નાના બાળકો વિડિયો ગેમ્સ રમવાની પ્રતિકૂળ અસરોને લગતા, સૌથી વિનાશક એ આ ગેમ્સનું વ્યસન છે. કોમ્પ્યુટર ગેમ્સ બનાવવા માટે લાખો ડોલરનો ખર્ચ કરવામાં આવે છે જેથી તેઓ મોટી સંખ્યામાં પ્રેક્ષકોને આકર્ષે અને તેમને કોમ્પ્યુટર સ્ક્રીન પર ચોંટાડી રાખે. તેથી તેઓ ડિઝાઇન દ્વારા વ્યસની છે. અને આ જુસ્સો બાળકોની આઉટડોર પ્રવૃત્તિઓ, અભ્યાસ અને સામાજિક બનાવવા અને મહત્વપૂર્ણ જીવન કૌશલ્યો શીખવા માટેના સમયને અવરોધે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઘણા સંશોધન કાર્ય સૂચવે છે કે જે બાળકો દરરોજ કમ્પ્યુટર રમતો રમવામાં ઘણા કલાકો વિતાવે છે તેઓ શાળાઓમાં ખરાબ પ્રદર્શન કરે છે અને સામાજિક કાર્યક્રમો અને આઉટડોર પ્રવૃત્તિઓ ટાળે છે. તે નબળી દ્રષ્ટિ અને નિરાશા સહિત શારીરિક અને માનસિક સમસ્યાઓમાં પરિણમે છે. વધુમાં, હિંસક રમતો યુવાનોના નિર્ણયને ઢાંકી દે છે અને તેમના તર્કસંગત વિચારને અસ્થિર બનાવે છે. ઘણીવાર, હિંસક રમતો રમતા યુવાનો હિંસક વર્તન કરે છે. એક ઉદાહરણ ટાંકવા માટે, એક કમનસીબ ગોળીબારની ઘટના કે જેમાં ઘણા નિર્દોષ લોકોના જીવ ગયાનો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો તે થોડા વર્ષો પહેલા એક કિશોર દ્વારા કરવામાં આવી હતી જે શૂટિંગ ગેમ્સના વ્યસની હતી.

સકારાત્મક અસરોના સંદર્ભમાં, કમ્પ્યુટર રમતો રમવાથી બાળકોની જ્ઞાનાત્મક કુશળતાનો વિકાસ થઈ શકે છે. ઘણી લોકપ્રિય રમતોમાં જીતવા માટે અમૂર્ત અને ઉચ્ચ સ્તરીય વિચારસરણીની કૌશલ્યની જરૂર હોય છે, જે કૌશલ્યો શાળામાં શીખવવામાં આવતાં નથી. ઉદાહરણ તરીકે, બાળકોએ સૂચનાઓનું પાલન કરવું, જટિલ સમસ્યાઓ હલ કરવી અને હાલમાં લોકપ્રિય છે તેવી ઘણી રમતોમાં તર્કનો ઉપયોગ કરવાની જરૂર છે. આવો અનુભવ બાળકની પુખ્ત વયની પ્રગતિ માટે ફાયદાકારક રહેશે.

જો કે, બાળકો દ્વારા કોમ્પ્યુટર ગેમ્સના વધુ પડતા ઉપયોગ અંગે ચિંતાઓ ઉભી કરવામાં આવી છે, આમાંની મોટાભાગની હિંસા તેમાં રહેલી હિંસા સાથે સંબંધિત છે. સમસ્યા એ છે કે ઘણી બધી રમતોમાં બાળકોને વધુ હિંસક બનવા બદલ પુરસ્કાર આપવામાં આવે છે અને આ હિંસાનું વારંવાર પુનરાવર્તન થાય છે. દાખલા તરીકે, ઘણી રમતોમાં બાળકો તેમના પાત્રને મારવા, લાત મારવા, છરા મારવા અને મારવામાં મદદ કરે છે. આનાથી આક્રમક લાગણીઓ, વિચારો અને વર્તનમાં વધારો થઈ શકે છે.

આ નકારાત્મક અસરોને ઘટાડવા માટે, માતાપિતાએ ચોક્કસ પગલાં લેવાની જરૂર છે. સૌપ્રથમ, કેટલીક વિડિયો ગેમ્સને તેમની સામગ્રી અનુસાર રેટ કરવામાં આવે છે, તેથી માતા-પિતાએ આ તપાસવું જોઈએ અને ખાતરી કરવી જોઈએ કે તેમના બાળકોને અનુચિત રમતોની ઍક્સેસની મંજૂરી નથી. માતા-પિતા રમતો રમવાના સમયની મર્યાદા પણ સેટ કરી શકે છે. છેવટે, માતાપિતાએ પણ તેમના બાળકો જે રમતો રમી રહ્યાં છે તેમાં સક્રિય રસ લેવો જોઈએ જેથી તેઓ શોધી શકે કે તેઓ જે જોઈ રહ્યાં છે તેના વિશે તેઓ કેવું અનુભવે છે. કમ્પ્યુટર ગેમ્સના ફાયદા છે, પરંતુ ગેરફાયદા પણ છે. જો કે, જો માતા-પિતા પૂરતી સાવચેતી રાખે, તો આ નકારાત્મક અસરોની ગંભીરતાને ટાળી શકાય છે.