કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રી શ્રી જે પી નડ્ડાએ મંત્રાલય દ્વારા આયોજિત સ્વાસ્થ્ય શિબિરમાં કેન્દ્રીય રાજ્યમંત્રી શ્રીમતી અનુપ્રિયા પટેલની ઉપસ્થિતિમાં “લીવર સ્વાસ્થ્ય શપથ સમારંભ”નું નેતૃત્વ કર્યું

FSSAI અને ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ લીવર એન્ડ બિલીયરી સાયન્સના સહયોગથી લીવર હેલ્થ કેમ્પનું આયોજન

(જી.એન.એસ) તા. 21

નવી દિલ્હી,

વિશ્વ લીવર દિવસ 2025ની ઉજવણીમાં કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રી શ્રી જગત પ્રકાશ નડ્ડાએ આજે નિર્માણ ભવનમાં મંત્રાલય દ્વારા આયોજિત સ્વાસ્થ્ય શિબિરમાં “લીવર સ્વાસ્થ્ય શપથ સમારંભ”નું નેતૃત્વ કર્યું હતું. આ પ્રસંગે કેન્દ્રીય આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ રાજ્યમંત્રી શ્રીમતી અનુપ્રિયા પટેલ, કેન્દ્રીય આરોગ્ય સચિવ સુશ્રી પુણ્ય સલિલા શ્રીવાસ્તવ, આરોગ્ય સેવાઓના મહાનિદેશક પ્રોફેસર (ડો.) અતુલ ગોયલ, ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ લીવર એન્ડ બિલિયરી સાયન્સીસના ડિરેક્ટર પ્રોફેસર (ડો.) એસ.કે.સરીન, ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ્સ ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (FSSAI)ના સીઇઓ શ્રી જી. કમલા વર્ધન રાવ પણ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

આ વર્ષના વિશ્વ લીવર દિવસની થીમ “ફૂડ ઇઝ મેડિસિન” – પોષણ અને લીવરના આરોગ્ય વચ્ચેના મહત્ત્વના જોડાણ પર ભાર મૂકે છે.

આ પ્રસંગે ઉપસ્થિત જનમેદનીને સંબોધતા કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, “આપણે સૌ જાણીએ છીએ કે, લીવર એ આપણા શરીરના સૌથી મહત્વપૂર્ણ અંગોમાંનું એક છે જે પાચન, ડિટોક્સિફિકેશન અને ઊર્જા સંગ્રહ જેવા આવશ્યક કાર્યો કરે છે. જો લીવર તંદુરસ્ત ન હોય તો આખું શરીર પીડાય છે.”

લીવરના સ્વાસ્થ્યના મહત્વ પર ભાર મૂકતા શ્રી નડ્ડાએ કહ્યું, “ફેટી લીવર માત્ર લીવરના કાર્યને અસર કરતું નથી પણ હૃદય રોગ, ડાયાબિટીસ, હાયપરટેન્શન અને કેન્સરનું જોખમ પણ નોંધપાત્ર રીતે વધારે છે.” તેમણે એમ પણ ઉમેર્યું, “સારા સમાચાર એ છે કે ફેટી લીવરને સ્વસ્થ જીવનશૈલી અને સ્વસ્થ ખોરાકની આદતો અપનાવીને અટકાવી શકાય છે અને મોટાભાગે ઉલટાવી શકાય તેવું છે.”

તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે “તાજેતરમાં પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીજીએ “મન કી બાત”માં તેમના સંબોધન દરમિયાન દેશને રસોઈમાં તેલનો ઉપયોગ ઓછામાં ઓછો 10% ઘટાડવાની અપીલ કરી હતી. આ નાનું પણ શક્તિશાળી પગલું દેશમાં લીવરના સ્વાસ્થ્યને વધુ સારું બનાવવા અને બિન-ચેપી રોગો (NCDs)ના ભારણને ઘટાડવામાં ઘણી મદદ કરી શકે છે.” શ્રી નડ્ડાએ દરેકને “લીવરના સ્વાસ્થ્યની કાળજી લેવા, તેની નિયમિત તપાસ કરાવવા અને સ્વસ્થ જીવનશૈલી અપનાવવા” શપથ લેવા હાકલ કરી હતી.

શિબિરમાં ભાગ લેનારા તમામ લોકોએ પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના આહ્વાન પર, ખોરાકની સુચારુ પસંદગી કરવા, સ્વસ્થ જીવનશૈલી અપનાવવા, ખાદ્ય તેલનું સેવન ઓછામાં ઓછું 10% ઘટાડવા અને સ્થૂળતા સામે લડવા અંગે જાગૃતિ ફેલાવવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી.

મંત્રાલયે FSSAI અને ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ લીવર એન્ડ બિલીયરી સાયન્સિસ (ILBS)ના સહયોગથી મંત્રાલયના અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓ માટે એક વ્યાપક લીવર હેલ્થ કેમ્પનું આયોજન કર્યું. શિબિરમાં ILBS ની મલ્ટિડિસિપ્લિનરી ટીમ – જેમાં નિષ્ણાત ડોકટરો, નર્સો અને ટેકનિશિયનોનો સમાવેશ થાય છે –જેમણે નીચેની સેવાઓ પૂરી પાડી: ક્લિનિકલ સ્ક્રીનીંગ (BMI, કમર-નિતંબ ગુણોત્તર અને બ્લડ પ્રેશર સહિત); પ્રયોગશાળા પરીક્ષણો (ફાસ્ટિંગ બ્લડ સુગર, લીવર કાર્ય પરીક્ષણો, લિપિડ પ્રોફાઇલ, સંપૂર્ણ રક્ત ગણતરી, હેપેટાઇટિસ બી અને સી સ્ક્રીનીંગ); લીવર ચરબી અને ફાઇબ્રોસિસ મૂલ્યાંકન માટે ફાઇબ્રોસ્કેન; તેલ અને પ્રોસેસ્ડ ખોરાકના સેવનને ઘટાડવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી શારીરિક રચના વિશ્લેષણ અને વ્યક્તિગત પોષણ સલાહનો સમાવેશ થાય છે.

ઇવેન્ટના ભાગરૂપે FSSAIએ એ આ વર્ષની થીમ: “ફૂડ ઇઝ મેડિસિન” ને અનુરૂપ બાજરી અને લીવરને અનુકૂળ ખોરાકનું પ્રદર્શન દર્શાવતું માહિતીપ્રદ પ્રદર્શન ગોઠવ્યું.

બાજરીના પોષક મૂલ્ય પર પ્રકાશ પાડતા, સ્ટોલે લીવરના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં તેના ફાયદા દર્શાવ્યા. ડાયેટરી ફાઇબર, એન્ટીઑકિસડન્ટ અને આવશ્યક સૂક્ષ્મ પોષકતત્ત્વોથી ભરપૂર, બાજરી પિત્ત સ્ત્રાવને પ્રોત્સાહન આપે છે, બળતરા ઘટાડે છે, લિપિડ પ્રોફાઇલ અને પાચનમાં સુધારો કરે છે – જે પરિબળો લીવરના સ્વાસ્થ્ય સાથે ગાઢ રીતે જોડાયેલા છે. દૈનિક આહારમાં તેમનો સમાવેશ લીવરના વિકારોને રોકવામાં મદદ કરે છે, જેમાં નોન-આલ્કોહોલિક ફેટી લીવર ડિસીઝ (NAFLD)નો સમાવેશ થાય છે.

વધુમાં, કાર્યક્ષમતામાં વધારો કરતા ક્રુસિફેરસ શાકભાજી (જેમ કે બ્રોકોલી અને કોબીજ), પાંદડાવાળા લીલા શાકભાજી, ચરબીયુક્ત માછલી (ઓમેગા-3થી ભરપૂર), બદામ અને બીજ, સાઇટ્રસ ફળો અને સ્વસ્થ ચરબી (જેમ કે ઓલિવ તેલ), જે ઓક્સિડેટીવ તણાવ ઘટાડવા, ડિટોક્સિફિકેશન પ્રક્રિયાઓને ટેકો આપવા અને એકંદર લીવરની એકંદર કામગીરીને જાળવી રાખવા માટે ફાયદાકારક છે.