બાળકો માટે રોગચાળાની રજાઓ સમાપ્ત થઈ ગઈ?

(જી.એન.એસ : પૂર્વાંગ દેવેન્દ્ર ત્રિવેદી)
લગભગ ૨ વર્ષ પછી ગુજરાત સરકાર લોઅર પ્રાથમિક વિભાગ ૧ થી ૫ ધોરણો ખોલી રહી છે. શનિવારે શિક્ષણ મંત્રી શ્રી જીતુભાઈ વાઘાણીએ જાહેરાત કરી હતી કે ધોરણ ૧ થી ૫ સુધીની શાળાઓ હાલની ર્જીંઁ સાથે ફરી શરૂ થશે. પ્રિ-પ્રાઈમરી વિભાગ ખોલવાનો ર્નિણય ટૂંક સમયમાં લેવામાં આવશે. રાજ્યમાં કોરોનાવાયરસના ઘટતા કેસને કારણે, સરકારે ૨૨ નવેમ્બરથી ૧ થી ૫ ના વર્ગો ફરીથી ખોલવાનું નક્કી કર્યું છે. પ્રાથમિક વિભાગ માટે ઑફલાઇન વર્ગો ફરીથી શરૂ કરવાનો સરકારનો ર્નિણય ખાનગી શાળા સંગઠનો તેમજ વાલીઓ દ્વારા વધતી માંગ વચ્ચે આવ્યો છે. અન્ય વર્ગો ફરીથી ખોલવા. ગુજરાત સેલ્ફ-ફાઇનાન્સ્ડ સ્કૂલ મેનેજમેન્ટ ફેડરેશનના પ્રમુખ ભરત ગાજીપરાએ જણાવ્યું હતું કે અમે રાજ્ય સરકારને તમામ વર્ગો ફરીથી ખોલવા વારંવાર કહી રહ્યા હતા.
આ મહિનાની શરૂઆતમાં રાજ્ય સરકારે ધોરણ ૧ થી ૫ ના વર્ગો ફરીથી શરૂ કરવા માટે પરિસ્થિતિનું વિશ્લેષણ કરવા માટે ૧૧ સભ્યોની સમિતિની રચના કરી હતી. માતાપિતા માટે તેમના બાળકોને નવા શાળાના વાતાવરણમાં અનુકૂલન કરવા માટે માનસિક રીતે તૈયાર કરવા તે નિર્ણાયક છે. વાલીઓ હવે પરંપરાગત વર્ગખંડ ફરી શરૂ થતાં ખુશ છે.
ઑનલાઇન શિક્ષણથી બાળકોને કોવિડ જેવા મુશ્કેલ સમયમાં મદદ મળી શકે છે. જો કે, સ્ક્રીનના સતત સંપર્કમાં રહેવાથી અને મર્યાદિત આઉટડોર પ્રવૃત્તિઓએ તેમની વચ્ચે કેટલાક નોંધપાત્ર વર્તણૂકીય ફેરફારો લાવ્યા છે જે તેમના એકંદર શારીરિક અને ભાવનાત્મક વિકાસ માટે હાનિકારક છે. બાળકો ટેક્નોલોજીના વધુ વ્યસની છે. મોટાભાગના વિદ્યાર્થીઓ કેમેરા સ્વિચ ઓફ કરી દે છે અને તેમની અન્ય પ્રવૃત્તિઓમાં લાગી જાય છે. આળસને કારણે માત્ર અભ્યાસમાં જ નહીં પરંતુ એકંદરે દરેક બાબતમાં રસ ઘટી ગયો છે. માતા-પિતાની વધુ પડતી સામેલગીરીએ પણ અગાઉથી રહેલ ચિંતા અને તણાવમાં વધારો કર્યો છે. માતા-પિતા તેમના ઘરની દિવાલો સુધી મર્યાદિત છે અને તેઓએ તેમના બાળકો અને તેમના ઑનલાઇન વર્ગો સાથે વ્યાપકપણે સામેલ થવાનું પોતાના પર લીધું છે. આપણે કહી શકીએ કે ઓનલાઈન શિક્ષણ શરૂઆતમાં એક મહાન લાભ તરીકે શરૂ થયું હતું, પરંતુ એક ગંભીર વળાંક લીધો હતો અને તે જ ભાવનામાં એટલું કામ કર્યું ન હતું. વધતા સ્ક્રીન સમય સાથે, આંખોની સમસ્યાઓ, માથાનો દુખાવો અને તાણમાં ઘણો વધારો થયો છે.
શાળા કેમ્પસમાં ઓફલાઈન વર્ગો વધુ ફાયદાકારક છે કારણ કે શિક્ષકો અને વિદ્યાર્થીઓ એકબીજા સાથે વાતચીત કરતા હોય છે. વધુમાં, શિક્ષકો ચકાસી શકે છે કે વિદ્યાર્થીઓ વિષય પર લખી રહ્યા છે કે ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યા છે કે નહીં. આંખનો સંપર્ક હોવાથી વિદ્યાર્થીઓનું મન અન્ય પ્રવૃત્તિઓમાં વિચલિત થશે નહીં. શાળા કેમ્પસ અને શાળા સમયપત્રક વિદ્યાર્થીઓના જીવનમાં આવશ્યક છે કારણ કે શાળાઓ શિસ્તની રીતભાત શીખવે છે. વધુમાં, જ્યારે બાળક વર્ગખંડમાં બેઠું હોય છે, ત્યારે તે અભ્યાસ અને ક્રિયાપ્રતિક્રિયા કૌશલ્યમાં વધુ રસ કેળવે છે.
ઓનલાઈન અને ઓફલાઈન બંને અભ્યાસમાં તેના ફાયદા અને ખામીઓ છે. અને તેથી જ શિક્ષણ પ્રણાલી, જેમાં બંને પ્રકારના અભ્યાસનો સમાવેશ થાય છે, તે ખરેખર સમાજમાં આકર્ષક શિક્ષણનું નિર્માણ કરી શકે છે. આજકાલ નવી ટેકનોલોજી યુવા પેઢી માટે સરળતાથી સુલભ છે જેનો ઉપયોગ વધુ વિઝ્‌યુઅલ અને ઇન્ટરેક્ટિવ અભ્યાસ માટે થઈ શકે છે. પરંતુ તેમ છતાં, કેટલાક ઓનલાઈન અભ્યાસ કરતાં ઓફલાઈન અભ્યાસને પ્રાધાન્ય આપે છે કારણ કે તે ફક્ત વિદ્યાર્થીઓની સમજશક્તિ અને તેઓ કઈ પદ્ધતિને સૌથી વધુ પસંદ કરે છે તેના પર આધાર રાખે છે.
જાે કે, વિદ્યાર્થીઓ માટે ઑફલાઇન વર્ગોમાં હાજરી આપવી એ વૈકલ્પિક છે, કારણ કે ત્યાં ઑનલાઇન વર્ગોમાં હાજરી આપવાની જાેગવાઈ પણ છે. વાલીઓ, જેઓ તેમના બાળકોને શાળાઓમાં મોકલશે, તેઓને ઘોષણાપત્ર પર સહી કરવાનું કહેવામાં આવશે.