રાહુલની નાગરિકતા પર કોઈ સુનાવણી ન થઈ, કોર્ટે કહ્યું, એક જ મુદ્દા પર બે કોર્ટમાં કેવી રીતે ચર્ચા થઈ શકે?

(જી.એન.એસ),તા.26

નવી દિલ્હી,

રાહુલ ગાંધીની નાગરિકતાના મુદ્દે દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં દાખલ અરજી પર કોર્ટે સુનાવણી 9 ઓક્ટોબર સુધી ટાળી દીધી છે. કેસની સુનાવણી દરમિયાન જસ્ટિસ મનમોહન અને જસ્ટિસ તુષાર રાવ ગેડેલાની બેંચે વકીલને આ જ મુદ્દા પર અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટમાં પેન્ડિંગ પિટિશનની કોપી સબમિટ કરવા કહ્યું હતું. કોર્ટે મૌખિક રીતે ટિપ્પણી કરી હતી કે આ કેસમાં આગળ વધતા પહેલા, અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટમાં પેન્ડિંગ પિટિશનની સ્થિતિ જાણવી ન્યાયના હિતમાં રહેશે. “બે અદાલતો માટે એક જ મુદ્દા પર વિચાર કરવો યોગ્ય રહેશે નહીં,” કોર્ટે કહ્યું, “અમે ફક્ત એ સુનિશ્ચિત કરવા માંગીએ છીએ કે અમે કોઈ બીજાના અધિકારક્ષેત્રમાં દખલ નથી કરી રહ્યા.”

સુબ્રમણ્યમ સ્વામી દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી અરજીની સુનાવણી માટે કોર્ટે 9 ઓક્ટોબરની તારીખ નક્કી કરી છે. કોર્ટે કહ્યું કે એક જ મુદ્દાની બે કોર્ટમાં સુનાવણી ચાલી રહી છે, તેથી એક કોર્ટ તેના પર નિર્ણય લે તે જરૂરી છે. “અલાહાબાદ હાઈકોર્ટમાં શું ચાલી રહ્યું છે તે તપાસો અને અરજીની નકલ મેળવો,” કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારના વકીલને કહ્યું. સુનાવણી દરમિયાન સુબ્રમણ્યમ સ્વામી તેમના વકીલ સત્ય સભરવાલ સાથે રૂબરૂમાં હાજર થયા હતા. કોર્ટે રાહુલ ગાંધીની કથિત બ્રિટિશ નાગરિકતા અંગે સીબીઆઈ તપાસની માંગ કરતી કર્ણાટક ભાજપના સભ્ય વિગ્નેશ શિશિર દ્વારા અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવેલી પીઆઈએલનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે કેન્દ્ર સરકારને નાગરિકતા અધિનિયમ, 1955ની કલમ 9(2) હેઠળ રાહુલ ગાંધીની નાગરિકતા રદ કરવાની વિગ્નેશ શિશિરની માગણી પર નિર્ણય લેવા જણાવ્યું હતું.

બીજેપી નેતા સુબ્રમણ્યમ સ્વામીએ દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં અરજી દાખલ કરીને રાહુલ ગાંધી વિરુદ્ધ તેમની ફરિયાદ પર સ્ટેટસ રિપોર્ટ દાખલ કરવા માટે કેન્દ્ર સરકારને સૂચના આપવાની માંગ કરી છે. ઓગસ્ટ 2019 માં, સ્વામીએ બ્રિટિશ સરકારને કોંગ્રેસના નેતા રાહુલ ગાંધીના કથિત સ્વૈચ્છિક જાહેરના મુદ્દા પર કેન્દ્રને એક પત્ર લખ્યો હતો કે તે બ્રિટિશ નાગરિક છે, જે બ્રિટિશ પાસપોર્ટ ધરાવવાની સમકક્ષ છે. સ્વામીએ આરોપ લગાવ્યો કે રાહુલ ગાંધીએ ભારતીય નાગરિક હોવાને કારણે ભારતીય બંધારણની કલમ 9નું ઉલ્લંઘન કર્યું છે. સુબ્રમણ્યમ સ્વામીનો દાવો છે કે રાહુલ ગાંધી હવે ભારતીય નાગરિક નહીં રહે. ભારતના બંધારણની કલમ 9 જણાવે છે કે જો કોઈ વ્યક્તિએ સ્વેચ્છાએ કોઈપણ વિદેશી દેશની નાગરિકતા પ્રાપ્ત કરી હોય તો તેને ભારતનો નાગરિક માનવામાં આવશે નહીં.

નાગરિકતા સંબંધિત ફરિયાદના વિષય પર કેન્દ્ર સરકારે 20 એપ્રિલ 2019ના રોજ રાહુલ ગાંધીને નોટિસ મોકલી હતી. સ્વામીએ આક્ષેપ કર્યો હતો કે બેકઓપ્સ લિમિટેડ નામની કંપની 2003માં યુનાઇટેડ કિંગડમમાં રજિસ્ટર્ડ થઈ હતી, જેમાં રાહુલ ગાંધી ડિરેક્ટર અને સેક્રેટરી હતા. સ્વામીનો દાવો છે કે 2005 અને 2006માં કંપનીના વાર્ષિક રિટર્નમાં રાહુલ ગાંધીની જન્મતારીખ 19 જૂન, 1970 દર્શાવવામાં આવી હતી અને તેમની રાષ્ટ્રીયતા બ્રિટિશ હોવાનું જણાવવામાં આવ્યું હતું. સ્વામીએ આરોપ લગાવ્યો છે કે તેમની ફરિયાદ અંગે કેન્દ્ર સરકારને જાણ કરવા છતાં હજુ સુધી કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં આવી નથી. સ્વામીએ તેમની અરજીમાં કેન્દ્રને આ મામલે વહેલો નિર્ણય લેવા અને તેના તારણો અથવા અંતિમ આદેશ રજૂ કરવાની માંગ કરી છે. તે જ સમયે, મે 2019 માં, સુપ્રીમ કોર્ટે રાહુલ ગાંધીની કથિત બ્રિટિશ નાગરિકતાના મુદ્દા પરની અરજીને ફગાવી દીધી હતી, જેમાં તેમને 2019 ની સામાન્ય ચૂંટણી લડવાથી રોકવાની માંગ કરવામાં આવી હતી. કોર્ટે ટિપ્પણી કરી હતી કે કેટલાક કાગળોમાં તેમના બ્રિટિશ નાગરિક હોવાનો ઉલ્લેખ છે, પરંતુ આ સાબિતી નથી કે તે બ્રિટિશ નાગરિક છે.