કેન્દ્રીય મંત્રાલયોની 13 યોજનાઓને ઈ-શ્રમ સાથે સંકલિત/મેપ કરવામાં આવી
(જી.એન.એસ) તા. 10
નવી દિલ્હી,
શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલયે 26 ઓગસ્ટ, 2021નાં રોજ ઇ-શ્રમ પોર્ટલ (eshram.gov.in) લોંચ કર્યું હતું, જેનો ઉદ્દેશ આધાર સાથે સીડેડ અસંગઠિત કામદારો (એનડીયુડબલ્યુ)નો વિસ્તૃત રાષ્ટ્રીય ડેટાબેઝ તૈયાર કરવાનો છે. ઇ-શ્રમ પોર્ટલનો હેતુ અસંગઠિત કામદારોને સેલ્ફ-ડિક્લેરેશનના ધોરણે યુનિવર્સલ એકાઉન્ટ નંબર (યુએએન) પ્રદાન કરીને તેમની નોંધણી અને સહાય કરવાનો છે. 3 માર્ચ 2025 ના રોજ, 30.68 કરોડથી વધુ અસંગઠિત કામદારોએ ઇ-શ્રમ પોર્ટલ પર નોંધણી કરાવી છે, જેમાંથી અડધાથી વધુ મહિલાઓ (53.68%) છે.
અસંગઠિત કામદારોને વિવિધ સામાજિક સુરક્ષા યોજનાઓ સુધી પહોંચવા માટે વન-સ્ટોપ સોલ્યુશન તરીકે ઇ-સ્ટોપ સોલ્યુશન તરીકે વિકસાવવા પર બજેટની જાહેરાતના વિઝનને ધ્યાનમાં રાખીને શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલયે 21 ઓક્ટોબર, 2024 ના રોજ ઇ-શ્રમ – “વન-સ્ટોપ-સોલ્યુશન” શરૂ કર્યું હતું.
ઈ-શ્રમ – “વન સ્ટોપ સોલ્યુશન”માં એક જ પોર્ટલ એટલે કે ઈ-શ્રમ પર વિવિધ સામાજિક સુરક્ષા/કલ્યાણકારી યોજનાઓના સંકલનનો સમાવેશ થાય છે. આનાથી ઇ-શ્રમ પર નોંધાયેલા અસંગઠિત કામદારો સામાજિક સુરક્ષા યોજનાઓ સુધી પહોંચી શકે છે અને ઇ-શ્રમ દ્વારા અત્યાર સુધીમાં તેમના દ્વારા મેળવેલા લાભો જોઈ શકે છે.
અત્યાર સુધીમાં વિવિધ કેન્દ્રીય મંત્રાલયો/વિભાગોની 13 યોજનાઓને ઇ-શ્રમ સાથે સંકલિત/મેપ કરવામાં આવી છે, જેમાં પ્રધાનમંત્રી સ્ટ્રીટ વેન્ડર્સ નિધિ (પીએમ-સ્વનિધિ), પ્રધાનમંત્રી સુરક્ષા વીમા યોજના (પીએમએસબીવાય), પ્રધાનમંત્રી જીવન જ્યોતિ વીમા યોજના (પીએમએસબીવાય), રાષ્ટ્રીય પરિવાર લાભ યોજના (એનએફબીએસ), મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી ધારો (મનરેગા), પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના – ગ્રામીણ (પીએમએવાય-જી), પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના – ગ્રામીણ (પીએમએવાય-જી) સામેલ છે. આયુષ્માન ભારત – પ્રધાનમંત્રી જન આરોગ્ય યોજના (એબી-પીએમજેએવાય), પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના – શહેરી (પીએમએવાય-યુ) અને પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના (પીએમએમએસવાય), પ્રધાનમંત્રી કિસાન માન ધન યોજના (પીએમ-કેએમવાય).
ઇ-શ્રમ પોર્ટલની સુલભતા વધારવા માટે શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલયે ભાષિની પ્લેટફોર્મનો ઉપયોગ કરીને 7 જાન્યુઆરી, 2025ના રોજ ઇ-શ્રમ પોર્ટલ પર બહુભાષી કામગીરી શરૂ કરી હતી. આ વૃદ્ધિથી હવે કામદારો 22 ભારતીય ભાષાઓમાં ઇ-શ્રમ પોર્ટલ સાથે આદાનપ્રદાન કરી શકે છે, સુલભતામાં સુધારો કરી શકે છે અને તમામ માટે સર્વસમાવેશકતાને પ્રોત્સાહન મળશે.
અસંગઠિત કામદારોને સરળતાથી ઉપલબ્ધ થઈ શકે તેવી ઈ-શ્રમ અને તેની સાથે સંકળાયેલી સેવાઓ માટે શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલયે 24 ફેબ્રુઆરી, 2025ના રોજ ઈ-શ્રમ મોબાઈલ એપ્લિકેશન શરૂ કરી હતી. આ એપ્લિકેશન ઇ-શ્રમ સાથે સંકલિત કલ્યાણકારી યોજનાઓને વાસ્તવિક સમયની સુલભતા પ્રદાન કરે છે, જે સુલભતા અને સુવિધામાં નોંધપાત્ર સુધારો કરે છે.
અસંગઠિત કામદારોમાં જાગૃતિ વધારવા મંત્રાલયે લીધેલાં પગલાંમાં નીચેની બાબતો સામેલ છેઃ
- રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો સાથે સમયાંતરે સમીક્ષા બેઠક યોજવી.
- કોમન સર્વિસીસ સેન્ટર (સીએસસી) સાથે નિયમિત બેઠક.
- રોજગારી અને કૌશલ્યની તકો પ્રદાન કરવા ઇ-શ્રમને રાષ્ટ્રીય કારકિર્દી સેવા (એનસીએસ) અને સ્કિલ ઇન્ડિયા ડિજિટલ પોર્ટલ સાથે સંકલિત કરવામાં આવી છે.
- પેન્શન યોજના હેઠળ નોંધણીની સુવિધા માટે ઇ-શ્રમને પ્રધાનમંત્રી શ્રમ યોગી માનદાન (પીએમએસવાયએમ) સાથે સંકલિત કરવામાં આવી છે.
- સરકારી યોજનાઓની વન-સ્ટોપ શોધ અને શોધ પ્રદાન કરવા માટે, ઇ-શ્રમને માયસ્કેમ પોર્ટલ સાથે સંકલિત કરવામાં આવ્યું છે.
- જાગૃતિ લાવવા માટે એસએમએસ ઝુંબેશ.
- ઇ-શ્રમ પર રજિસ્ટ્રેશન કરાવવા માટે કામદારોમાં જાગૃતિ ફેલાવવા માટે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મનો પણ ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. અસંગઠિત કામદારોની સહાયક મોડ રજિસ્ટ્રેશનની સુવિધા માટે રાજ્ય સેવા કેન્દ્રો (એસએસકે) અને કોમન સર્વિસ સેન્ટર્સની સેવાઓ ઓનબોર્ડ પર મૂકવામાં આવી હતી.
- ઈ-શ્રમને યુનિફાઇડ મોબાઇલ એપ્લિકેશન ફોર ન્યૂ-એજ ગવર્નન્સ (ઉમંગ એપ) પર પણ ઓનબોર્ડ કરવામાં આવ્યું છે, જેથી કામદારોની પહોંચ વધે અને તેમના મોબાઇલની અનુકૂળતાએ નોંધણી/અપડેટની સુવિધા પૂરી પાડી શકાય.
કેન્દ્રીય શ્રમ અને રોજગાર રાજ્યમંત્રી સુશ્રી શોભા કરંદલાજેએ આજે લોકસભામાં એક લેખિત જવાબમાં આ જાણકારી આપી હતી.
This content is restricted to site members. If you are an existing user, please log in. New users may register below.
