વલસાડમાં કપરાડા તાલુકામાં આદિવાસી યુવતીઓ નાની વયે બને છે માતા તેની સામે ફરિયાદ

(જી.એન.એસ) તા.૬

વલસાડ,

વલસાડ જિલ્લાનો કપરાડા ગુજરાતનો સૌથી દુર્ગમ તાલુકો છે. આ તાલુકાના ગામડાઓમાં પ્રવેશતા જ ખ્યાલ આવે છે કે તાલુકામાં રહેતી યુવતીઓ માટે તાલુકાનું નામ હોય તેટલી જ કપરી પરિસ્થિતિ છે. વલસાડ જિલ્લાનો કપરાડા ગુજરાતનો સૌથી દુર્ગમ તાલુકો છે. આ તાલુકાના ગામડાઓમાં પ્રવેશતા જ ખ્યાલ આવે છે કે તાલુકામાં રહેતી યુવતીઓ માટે તાલુકાનું નામ હોય તેટલી જ કપરી પરિસ્થિતિ છે. આ ગામડાઓની જે હકીકતો સામે આવી તે જોઈને કોઈનું પણ હૃદય ધબકારો ચૂકી જાય છે. અહીં નાની છોકરીઓ માતા બને છે, જે બાળકીના ગર્ભમાં આ બાળકનો જન્મ થયો તે માંડ 14 વર્ષની હતી. આંચકાજનક વાત એ છે કે અહીં 12, 14, 15, 16, 17 વર્ષની ઉંમરે છોકરીઓ બાળકોને જન્મ આપે છે. સામાન્ય રીતે આ ઉંમરે તો તેઓ હસતી, રમી, વાંચતી હોવી જોઈએ. માત્ર 9 મહિનામાં તાલુકામાં 907 બાળકીઓ માતા બની છે. જેમની ઉંમર 12 થી 18 વર્ષની વચ્ચે છે. વલસાડ જિલ્લામાં 15 થી 19 વર્ષની વયની 2175 છોકરીઓ માતા બની છે. સવાલ એ છે કે કાયદો ઢીલો થઈ રહ્યો છે કે આંખ આડા કાન કરવામાં આવ્યા છે. વલસાડ જિલ્લાના અંતરિયાળ આદિવાસી વિસ્તારમાં એક ચોંકાવનારો કિસ્સો સામે આવ્યો છે જેમાં નાની ઉંમરમાં જ છોકરીઓ માતા બની રહી છે ત્યારે બે કિસ્સામાં માત્ર 12 વર્ષની છોકરીઓ જ માતા બની રહી હોવાની ચોંકાવનારી માહિતી સામે આવી છે. કપરાડા સહિતના આદિવાસી વિસ્તારોમાં સગીર છોકરા-છોકરીઓ નાની ઉંમરે સાથે રહેવાનું શરૂ કરી દે છે અને પુત્ર થયા બાદ લગ્ન કરી લે છે. જેના કારણે નાની ઉંમરમાં છોકરીઓની ડિલિવરીનું પ્રમાણ વધી રહ્યું છે. વલસાડ જિલ્લાના આદિવાસી વિસ્તાર કપરાડા તાલુકામાં રહેતા લોકો મહારાષ્ટ્રના નાસિક ખાતે મજૂરી કામ કરવા જાય છે. સગીર છોકરાઓ છોકરીઓ સાથે જાય છે, તેથી વર્ષોથી સંબંધમાં રહેવાની પરંપરા છે. વર્ષો સુધી રિલેશનશિપમાં રહ્યા બાદ તેઓ લગ્ન કરે છે. જેના કારણે અહીં સગીર છોકરીઓની ડિલિવરી થાય છે. આરોગ્ય વિભાગ પાસેથી મળેલી માહિતી અનુસાર, 1 એપ્રિલ, 2024થી નવેમ્બર 2024 સુધી એટલે કે માત્ર 9 મહિનામાં 12 થી 18 વર્ષની ઉંમરની કુલ 907 સગીર છોકરીઓ માતા બની છે. આમાંથી બે કેસમાં માત્ર 12 વર્ષની છોકરીઓએ જન્મ આપ્યો હતો. ગુજરાતમાં સૌથી વધુ યુવક યુવતીઓની ડિલિવરી મામલે કપરાડા મોખરે છે. આવા કિસ્સાઓમાં છોકરીઓના મૃત્યુની સંભાવના નોંધપાત્ર રીતે વધી જાય છે. જોકે કપરાડામાં અલગ જ સ્થિતિ જોવા મળી રહી છે. કાયદા મુજબ તે ગેરકાયદેસર છે, પરંતુ કપરાડા તાલુકામાં વર્ષો સુધી સાથે રહેતાં પુત્રો મોટી ઉંમરે પરણાવે છે અને પછી સમૂહલગ્ન થાય છે. ગુજરાત સરકાર જનજાગૃતિ માટે અનેક અભિયાનો અને કાર્યક્રમો ચલાવી રહી છે, પરંતુ વલસાડ જિલ્લાના અંતરિયાળ વિસ્તારોમાં જનજાગૃતિ અભિયાનો નિષ્ફળ સાબિત થઈ રહ્યા છે. હાઈ બ્લડપ્રેશરને કારણે દીકરીનું પ્રસૂતિ દરમિયાન મૃત્યુ થઈ શકે છે. કપરાડાના એક તબીબી નિષ્ણાતે જણાવ્યું હતું કે જો નાની છોકરીઓને ડિલિવરી સમયે હાઈ બ્લડ પ્રેશર હોય તો મૃત્યુની શક્યતા વધી જાય છે. ડિલિવરી મહિનાના મધ્યમાં થાય છે. આવા કિસ્સાઓમાં નાની છોકરીઓ ડિલિવરી પછી ડિપ્રેશનનો શિકાર બને છે. નાની ઉંમરે, છોકરીઓ બાળજન્મની બાબતમાં અપરિપક્વ હોય છે, તેથી તેઓ બાળકને કેવી રીતે હેન્ડલ કરશે તેવા ગંભીર પ્રશ્નો ઉભા થાય છે. આવા કિસ્સાઓમાં સિઝેરિયન વિભાગનું જોખમ નોર્મલ ડિલિવરી કરતા વધારે હોય છે. નાની છોકરીઓની ડિલિવરી પણ ડોક્ટરો માટે એક પડકાર છે, કારણ કે આ ઉંમરે દર્દીઓના શરીર ડિલિવરી માટે તૈયાર હોતા નથી.