પાકિસ્તાન-અફઘાનિસ્તાન સરહદ પાસે એક ઐતિહાસિક હિંદુ મંદિર તોડી પાડવામાં આવ્યું

(જી.એન.એસ),તા.૧૩

ખૈબર પખ્તુનખ્વા,

પાકિસ્તાન-અફઘાનિસ્તાન બોર્ડર પાસે એક ઐતિહાસિક હિંદુ મંદિરને તોડી પાડવામાં આવ્યું છે. આ મંદિર ખૈબર પખ્તુનખ્વા પ્રાંતમાં મોજુદ હતું જે 1947થી બંધ હતું, મંદિરની જગ્યાએ હવે કોમર્શિયલ કોમ્પ્લેક્સનું નિર્માણ શરૂ થઈ ગયું છે. ખૈબર મંદિર ખૈબર જિલ્લાના સરહદી શહેર લેન્ડી કોટલ બજારમાં હતું, પરંતુ તે વર્ષોથી ધીરે ધીરે અદૃશ્ય થઈ રહ્યું હતું. જોકે, આ સ્થળે બાંધકામ 10-15 દિવસ પહેલા જ શરૂ થયું હતું. વહીવટી વિભાગના અધિકારીઓએ કાં તો હિંદુ મંદિરના અસ્તિત્વની જાણકારીનો ઇનકાર કર્યો હતો અથવા તો દાવો કર્યો હતો કે બાંધકામ નિયમો મુજબ થઈ રહ્યું છે. મુખ્ય લેન્ડી કોટલ માર્કેટમાં એક ઐતિહાસિક મંદિર હોવાનો દાવો કરતા, લેન્ડી કોટલના અગ્રણી આદિવાસી પત્રકાર ઈબ્રાહિમ શિનવારીએ જણાવ્યું હતું કે લેન્ડી કોટલ બજારની મધ્યમાં મંદિર અસ્તિત્વમાં હતું, જે 1947માં જ્યારે પરિવાર ભારતમાં સ્થળાંતર કર્યું ત્યારે તોડી પાડવામાં આવ્યું હતું. સ્થાનિક હિન્દુઓના વિરોધને પગલે બંધ કરવામાં આવ્યું હતું. 1992 માં ભારતના અયોધ્યામાં બાબરી મસ્જિદના ધ્વંસ પછી કેટલાક મૌલવીઓ અને સેમિનારીઓ દ્વારા તેને આંશિક રીતે નુકસાન થયું હતું. બાળપણમાં તેમણે તેમના પૂર્વજો પાસેથી મંદિર વિશે ઘણી વાર્તાઓ સાંભળી હતી તે યાદ કરતાં પત્રકારે કહ્યું કે લેન્ડી કોટલમાં ‘ખૈબર મંદિર’ નામનું મંદિર હતું તેમાં કોઈ શંકા નથી. પાકિસ્તાન હિંદુ મંદિર પ્રબંધન સમિતિના હારૂન સરબદિયાલે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે બિન-મુસ્લિમો માટે ધાર્મિક મહત્વ ધરાવતી ઐતિહાસિક ઈમારતોની સુરક્ષા અને પુનર્વસન સુનિશ્ચિત કરવાની જવાબદારી જિલ્લા વહીવટીતંત્ર અને સંબંધિત સરકારી વિભાગોની છે.  

અધિકારીએ જણાવ્યું કે લેન્ડી કોટલ માર્કેટમાં કેટલીક જૂની દુકાનોના નવીનીકરણ અને સમારકામ માટે બિલ્ડરને ‘નો ઓબ્જેક્શન સર્ટિફિકેટ’ આપવામાં આવ્યું છે. તહસીલ મ્યુનિસિપલ સત્તાવાળાઓએ આદિવાસી જિલ્લાઓમાં તમામ વ્યાપારી અને વ્યવસાય કેન્દ્રો પર વ્યાપારી ઇમારતો અથવા દુકાનોને મંજૂરી આપી છે. તહસીલ મ્યુનિસિપલ ઓફિસર (ટીએમઓ) શાહબાઝ ખાને જણાવ્યું હતું કે સ્થાનિક સરકારે આ વિસ્તારમાં તમામ કોમર્શિયલ સ્ટ્રક્ચર્સના નકશા પસાર કર્યા પછી અને ફી વસૂલ્યા પછી તેના બાંધકામ માટે લીલી ઝંડી આપી દીધી હતી. મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનના અધિકારીઓ સ્વીકારે છે કે તેમની પાસે ખૈબર જિલ્લામાં અધિકૃત અને વ્યવસ્થિત રેવન્યુ રેકોર્ડ નથી. લેન્ડી કોટલના પટવારી જમાલ આફ્રિદીએ દાવો કર્યો હતો કે તેઓ મંદિરના સ્થળે બાંધકામની પ્રવૃત્તિથી વાકેફ નથી. તેમણે કહ્યું કે રેવન્યુ રેકોર્ડમાં તે જગ્યાએ કોઈ મંદિરનો ઉલ્લેખ નથી. તેમણે કહ્યું કે જો સરકાર ધાર્મિક અલ્પસંખ્યકો પ્રત્યેની પોતાની જવાબદારીઓ પૂરી કરવામાં નિષ્ફળ જશે તો તેમના તમામ પૂજા સ્થાનો અને અન્ય ઐતિહાસિક ઈમારતો ટૂંક સમયમાં જ અદૃશ્ય થઈ જશે. પત્રકાર શિનવારીએ ખૈબરમાં જિલ્લા વહીવટીતંત્ર અને મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનના અધિકારીઓના દાવા પર સવાલ ઉઠાવ્યા કે મંદિરનો કોઈ સત્તાવાર જમીન રેકોર્ડ નથી. પત્રકાર શિનવારીએ જણાવ્યું હતું કે ઐતિહાસિક બિન-મુસ્લિમ ધર્મસ્થાનોની જાળવણી અને જાળવણી કરવાની જવાબદારી ઔકાફ વિભાગની છે, પરંતુ ખૈબર આદિવાસી જિલ્લામાં વિભાગની કોઈ ઓફિસ કે સ્ટાફ નથી.